به گزارش اشراف – سیده مهدیه قرشی: نظرسنجی که در آن دولت ترامپ ضمن معرفی روسیه به عنوان رقیب اصلی استراتژیک برای ایالات متحده آمریکا خواستار کاهش سلاح‌های جدید هسته‌ای کم بهره برای مقابله با ادعای روسیه در زمینه استفاده از استراتژی رو به گسترش‌اش بود.

همچنین همزمانی برگزاری نشست NPR (بازبینی آرایش هسته‌ای امریکا) و سخنرانی پوتین این تصور را ایجاد کرد که توانایی‌های جدید روسیه واکنش به سیاست هسته‌ای آمریکا است. در عین حال پوتین اظهار کرده بود که سلاح‌های هسته‌ای جدید به معنای مقابله با دفاع موشکی ایالات متحده بوده که از زمان خروج دولت جورج دبلیو بوش از پیمان ضد موشکی ۱۹۷۲ در سال ۲۰۰۲ به طور پیوسته گسترش یافته است. اگرچه ایالات متحده از مدت‌ها  قبل گفته بود که سامانه دفاع موشکی‌ این کشور به معنای تضعیف بازدارندگی هسته‌ای روسیه نیست و اندازه محدود و دقت ضعیف این سیستم‌های دفاع موشکی در حال حاضر باید اطمینانی برای روسیه باشد، اما کاملا واضح است که روسیه و چین با وجود چنین تضمین‌هایی همچنان از خطر امریکا خود را مصون نمی‌دانند. همانطور که سیاستگذاران در واشنگتن قصد دارند تا دفاع موشکی خود را در مقابله با تهدیدی که توسط کره شمالی مطرح شده است گسترش دهند،  این امر مهم است که آن‌ها در عین حال درک کنند که سیاست دفاع موشکی تنها بر روی هدف مورد نظر خود تأثیر نخواهد گذاشت.

بسیاری از قابلیت‌های هسته‌ای که  پوتین طی سخنرانی خود در مجمع فدرال درباره آنها بحث نمود ویژگی‌های فنی بودکه به آنها کمک می‌کند تا در سیستم‌های دفاع موشکی ایالات متحده نفوذ کنند یا این سامانه موشکی را دور بزنند. موشک کروز هسته ای بدون نام شاید بیشترین قابلیت چشمگیر را در این راستا در اختیار داشته باشد. موشکی که پوتین آن را چنین توصیف کرد: «یک موشک کروز کم نور که یک کلاهک هسته‌ای داشته و دارای دامنه عمودی نامحدود بوده و مسیر پرواز آن غیر قابل پیش‌بینی است. . . [این موشک] با تمام سلاح‌های ضد موشکی و ضد هوایی موجود و آینده ناسازگار است.» در واقع این سیستم نیروی هسته‌ای می‌تواند با افزایش محدوده موشک و توانایی مانور به نفوذ در دفاع موشکی کمک ‌کند. محدوده وسیع‌تر ضمن آنکه اجازه می‌دهد تا موشک به مسیرهای پروازی که توسط رادار دفاع موشکی پوشیده نشده برود، مانورپذیری احتمال وقوع موفقیت‌آمیز را نیز کاهش می‌دهد.

یکی دیگر از قابلیت‌های جدید که استفاده از مانورپذیری در برابر دفاع موشکی را میسر می‌کند، وسیله سبک و ماورا صوت شناخته شده‌ای به نام «Avangard» است.  Avangard  بر روی یک موشک بالستیک حمل می‌شود. بعد از اینکه موشک به فضای بیرون رسید، HGV آزاد می‌شود و به زمین می‌رسد، اما نه در مسیر پرواز بالستیک. در عوض، آن را به سمت هدف خود حرکت می‌دهد و قادر به تغییر جهت در پرواز است و به آن کمک می‌کند تا از پوشش رادارها و رهگیرها در امان بماند. در عین حال علاوه بر روسیه، چین هم در حال توسعه هواپیماهای بدون سرنشین برای مقابله با دفاع موشکی ایالات متحده مستقر در شرق آسیا است.

به جز این موارد، شکل نهایی قابلیت هسته‌ای بر موشک‌های بالستیک بین قاره‌ای سارمات RS-28 “” تمرکز یافته است. با اینکه برخلاف موشک کروز هسته‌ای و Avangard، RS-28 یک قابلیت جدید نبود و روسیه این موشک را چندین سال پیش مورد توجه قرار داده بود، اما پوتین جزئیاتی را در مورد سارمات مبنی بر اینکه توانایی شکست دفاع موشکی ایالات متحده را دارد ارائه کرد. وی گفت که موشک  «عملا محدودیت مکانی» ندارد . همچنین وی با اشاره به توانایی سارمات برای حمل کلاهک‌های متعدد و HGV  گفت: «سارمات با طیف وسیعی از کلاهک‌های قدرتمند هسته ای از جمله فرا صوت، مدرن ترین روش جهت از بین بردن دفاع موشکی است. »

تقریبا تمام سیستم‌های سلاح‌های هسته‌ای که در سخنرانی پوتین، از نوع قدیمی و جدید آن ذکر شد در مقام پاسخ به افزایش مداوم دفاع موشکی ایالات متحده از زمان خروج این کشور از پیمان ABM، توجیه‌پذیر بود. این در حالی بود که پوتین نیز اظهار داشت: «ما سیستم‌های پیشرفته‌ای از سلاح‌های استراتژیک روسیه را در واکنش به خروج یک جانبه از سوی ایالات متحده از پیمان ABM ایجاد می‌کنیم.» با اینکه پوتین به ویژه در مورد راه‌اندازی دو سایت دفاع موشک Aegis Ashore در شرق اروپا ابراز نگرانی کرده است، اما ایالات متحده در این باره استدلال می‌کند که برای حفاظت از متحدان ناتو در مقابل موشک‌‌های ایران وجود این سامانه ضروری است.

البته این فکر وسوسه انگیز هم وجود دارد که سخنان تند پوتین نسبت به سیستم دفاع موشکی ایالات متحده را بتوان کمی بیشتر از یک پز تبلیغاتی در نظر گرفت. در حقیقت با اینکه کیفیت توانایی دفاع موشکی روسیه بسیار کم بوده ولی زرادخانه روسیه به اندازه کافی برای حفاظت در برابر حمله هسته‌ای به این کشور بزرگ است. علاوه بر این احمقانه است که انتظار داشته باشیم که زرادخانه هسته‌ای روسیه در طول زمان، تکنولوژی جدیدی را به تکنولوژی‌های پیشین‌اش نیفزوده باشد. با این حال، ایالات متحده مدت‌هاست که رقیب اصلی هسته‌ای روسیه و توانایی‌های فنی است که مسکو تصمیم گرفته زمان زیادی را صرف آن کند و پول و تلاش فراوانی را برای توسعه لیزر متمرکز جهت شکست دادن دفاع موشکی هزینه نماید. در این رابطه درک روسیه از دفاع موشکی امریکا که جزئی از اهداف بلند مدت این کشور است به صورتی بوده که بیش از واقعیت فنی به شدت متاثر از استراتژی هسته‌ای این کشور بوده است. اگر سیاستگذاران آمریکایی بخواهند از مسابقه تسلیحاتی جدید با روس‌ها اجتناب کنند، منطقی است که آنان نگرانی‌های روسیه در مقابل سیاست دفاع موشکی امریکا را به اقدامی صرفا تبلیغاتی محدود نکنند.

منبع:

اریک گومز/ March 3, 2018/ نشنال اینترست