به گزارش اشراف؛ کتاب «کاشکی اجازه داشتم»، مجموعه سرودههای حجت یحیوی برای نوجوانان است که از سوی انتشارات مهرک (سوره مهر کودک و نوجوان) راهی بازار نشر شدهاند. حجت یحیوی شاعر و دکتری زبان و ادبیات فارسی اهل همدان، فعالیتهای بسیاری در زمینه ادبیات و شعر بزرگسال داشته، وی صاحب چندین اثر از جمله؛ مجموعه غزل «دارم فسیل می شوم »، مجموعه رباعی «یک پیراهن جلوتر از پاییز» و مجموعه رباعی جوان «گاهی به تو فکر میکنم» است .با یحیوی درباره این کتاب و معضلات حوزه شعر نوجوان گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانید:
چگونه به شعر علاقمند شدید و از چه زمانی فعالیت تخصصی در زمینه شعر نوجوان آغاز کردید؟
سیزده چهارده ساله بودم که شروع به نوشتن کردم، فكر مىكنم سال اول دبيرستان بودم و هنوز قافيه و رديف وعناصر شعر را به خوبی نمى شناختم. اما آشنایی وزن و ريتم شعر برایم يک موهبت خدادادى بود. همچنین آشنا شدن و مطالعهی کتاب «عروض و قافيه» دكتر شميسا به توصيهى یکی از دبیران ادبیات باعث شد تا جدیتر به ادامه راه فکر کنم و با ورود به انجمن های ادبی و حضور در جلسات، کارگاههای شعر و… موجب شد تا روز به روز علاقهی من به شعر بیشتر شود.
پیش از به چاپ رسیدن مجموعه شعر نوجوان «کاشکی اجازه داشتم» فعالیتها، شعرها و کتابهای چاپ شدهام همه سنین بالاتر و بزرگسال بودهاند اما بهخاطر شغل دبیری وهمزیستی با دانش آموزان با گروه سنی نوجوان و شناخت نیازها و عواطف و احساسات آنها رفته رفته شعرهایم رنگ و بوی نوجوان به خود گرفت.
انجمنهای شعری چه تأثیری بر شعر شما داشته است؟
نقد و بررسی آثار ادبی بخش مهمی از کارکردهای انجمنهای ادبی است. ضمن اینکه دورهم جمع شدن و خواندن شعر باعث ایجاد انگیزهای ادامهی کار، سرایش و رشد شعر، ایجاد حس رقابت بین شعرا و آشنایی با شعرای پرسابقه میشود. شعر در واقع از خلوت شاعر و انزوای خود خواستهاش بر میخیزد و با اشتراک گذاشتن آن در مجامع ادبی و انجمن ها اشکالات آن مرتفع میشود که برای من در مراحل ابتدایی سرایش شعر به همین شکل بوده است.
در مجموعه شعر “کاشکی اجازه داشتم” تحت تاثیر کدام شاعر یا تفکر شاعرانه بودهاید؟
داد و ستدهای ادبی به گونههای مختلف در ادبیات و هنر وجود دارد و کمتر هنر و ادبیاتی را میتوان یافت که در مداری بسته و محدود حرکت کند و بدون تاثیرپذیری از جریان ادبی یا آثار ادبی و هنری شکل گرفته باشد اما در نهایت هر شاعر و هنرمندی باید بتواند در کنار این تاثیر پذیری ها به زبان مستقلی برسد. تمام سعی من در شاعری چه در شعر بزرگسال و چه در این مجموعه شعر نوجوان این بوده که همواره در پی کشف باشم و نگاه جدیدی به پیرامون داشته باشم و شعرهایم رنگ و بوی تازهای هم از لحاظ زبانی و هم مضمونی داشته باشد . حال چه اندازه توانستهام در این امر موفق باشم را باید در عکس العمل مخاطبان دید و نقد و نظر اهالی فن و اساتید را شنید.
از موضوعات و مضامین اشعار این مجموعه بفرمایید؟
این مجموعه ؛ بیشتر شامل مضامین اجتماعی، عاشقانه و آیینی است و سعی بر این بوده که نگاهی نو به این مضامین شده باشد و شعرها تکرار تجربههای دیگران نباشند و حاصل جهان بینی و کشف خود شاعر باشد.
اگر بخواهید در این مجموعه شعر تغییری ایجاد کنید، آن چیست؟
از آنجایی که برای این مجموعه زمان زیادی صرف شده و در گزینش آنها وسواس زیادی داشتهام لذا در حال حاضر تغییری مد نظرم نیست و این مجموعه را در شرایط کنونیاش بسیار دوست دارم زیرا کلمه به کلمه آن برخاسته از وجود و عرق ریزان روحم بوده است و حاصل سالها زندگی با مخاطبان اصلیاش که همان نوجوان ها هستند، است.
کدام قالب شعری بازتاب بهتری از عواطف شما دارد و به خوبی میتواند زبان احساس شما باشد؟
غزل، قالبی بود که من سرودن را بهطور جدی با آن آغاز کردم و نخستین کتاب چاپ شدهام در سال ۱۳۸۳نیز باعنوان « دارم فسیل میشوم » با همین قالب سروده شده است. اما درکنار قالب غزل به قالبها رباعی نیز علاقه دارم و مجموعه دومم را باعنوان «یک پیراهن جلوترازپاییز» توسط نشر فصل پنجم به چاپ رساندهام. همچنین با استفاده ازدر دیگر قالبها شعری ازجمله نیمایی و سپید شعرهایی سرودهام.
اما دراین سالهای بیحوصلگی و رخوت مخاطبین اشتیاق من به قالب رباعی بیشتر بوده. درپایان این سوال باید بگویم، بهترین و آزادترین قالب شعری قالب نیمایی است و دوست دارم همچنان برای نوجوانان در قالب نیمایی شعر بسرایم.
تصویرسازی کتاب با همکاری شما صورت گرفته است؛ یعنی شما هم در انتخاب اینکه در هر شعر از چه تصویری استفاده شود، نظر دادید؟
تصویرگر این کتاب از سوی یکی از هنرمندان خوب هماستانیام انجام شده است و من خیلی دخالتی در این کار نداشتهام؛ فقط دست آخر یک بار قبل از چاپ کتاب، تصویرها را دیدهام و تایید کردهام؛ اما واقعا تصاویر با شعرها همخوانی زیادی دارند و من از همین جا از زحمات این هنرمند گرامی تشکر میکنم.
دیدگاه شما درباره مرزبندی شدن بیان مفاهیم در شعر نوجوان چیست؟
مرزبندی در شعر نوجوان تا جایی لازم است اما باید توجه داشت که سلیقه مخاطب نوجوان در طی سالهای اخیر به شدت دچار تحول و تغییر اساسی شده است. نوجوانان امروزی در دنیای متفاوتتری زیست میکنند پس شاعر نیز باید همراه با سلایق آنها پیش برود. مفاهیم در شعر نوجوان باید حاصل همزیستی و شناخت روحیات و نیازهای آنها باشد و زیرا علقه و سلایق آنها در حال به روز شدن و تغییر است. بنابراین اگر شاعری بدون شناخت ذائقه شناسی این گروه سنی شعر بنویسد شعرهایش نوجوان پسند نخواهد.
در آخر بفرمایید کدام شعر این کتاب را بیشتر دوست دارید و چرا؟
همه ی شعرهای این مجموعه را واقعا دوست دارم اماشعر«نام تو» صفحه ۳۶ که شعر آیینی است را خیلی دوست دارم و وقتی آن را در خلوت خود مرور می کنم آرامش عجیبی پیدا می کنم و زندگی ام پر برکت می شود.
نام تو
تا به ذهن باغچه خطور کرد
باغ را
غرق نور کرد
بعد از آن
هر گلی که باشد
زیر سایه ی گل محمدی
سرفراز شد.