به گزارش اشراف- سیدمهدی موسوی تبار، در چنین فضایی رابطه بین خواجوی کرمانی و جناب حافظ در نوع خودش جالب است؛ کمال‌الدین محمود کرمانی یا همان خواجوی کرمانی شاعر قرن هشتم است و دوره اش می شود بین سعدی و حافظ است. جوانی اش به شهرهای مختلف می رفته و در سلطانیه به دربار ایلخانان و بعد از آن به کرمان و شیراز سفر کرده است. جالب اینکه موارد تقلید از شاعران دیگر در آثار او به وفور دیده می‌شود. برای همین هم به او لقب «نخلبند شعرا» داده اند. مجموعه ابیات خواجو نزدیک ۴۴ هزار بیت است. خواجوی کرمانی تقریبا شاعری ناشناخته‌ای برای مردم بوده و پیش از سال ۱۳۳۶ که نخستین تصحیح درباره خواجو چاپ شده، هیچ کتاب دیگری از او نبوده است. خودش هم ظاهرا هیچ تلاشی برای تدوین اشعارش نداشته و عجیب اینکه قرنها زمان میبرد تا یک مجموعه از او منتشر شود. مجموعه اش که منتشر می شود تازه متوجه می شوند که بسیاری از ابیات درخشان حافظ از دل دیوان خواجوی کرمانی بیرون آمده و اهالی فرهنگ اما معتقدند حافظ، ابیات خواجو را به کمال رساننده است. میگویند یکی از دلایل گمنام بودن خواجو حضورش بین حافظ و سعدی بوده است. تاثیر سعدی بر خواجو و خواجو بر اشعار حافظ را هیچ کس کتمان نکرده است. اما برای خواجو طرز سخن ویژه ای قائل بودند و هستند. گفته می شود خواجو همانطور که از تخلصش مشخص است از خواجگان کرمان و از مهاجران شرق خراسان بوده است. با این وجود در اشعارش گاهی آنقدر خودش را به فرودستان جامعه نزدیک کرده که مایه شگفتی است. خواجو با وجود اینکه مسلط به هنرهای متعددی مانند نقاشی و موسیقی است و جایگاه بلندی بین هنرمندان زمانه اش دارد اما علاقه دارد که با انسانهای پایین نشست و برخاست کند. خواجوی نقاش، شاعر و موسیقیدان اما اسیر و گرفتار صله بوده و پریشان‌احوالی‌اش اجازه نمی دهد که به اوج هنرش برسد. خواجو هم برای ابواسحاق شعر می‌گفته و هم امیر مبارز را ستایش میکرده اما در خدمت هیچ کدام نبوده است. شعر خواجو پر از شکایت است از کرمان، فقر و ناخوشی احوال روزگار. با این حال خواجو می‌شود آیینه عبرت حافظ است و حافظ زیباسخنی و فراوانی مضمون را از خواجو یاد گرفته است اما هرگز تاریخ و روزگار نگذاشته بخش‌هایی از اشعار خواجو دیده شود. بحث غزل که پیش می‌آید این طرف سعدی و آن طرف حافظ است که تحولی در غزل صورت گرفته است. ظاهرا علاوه بر بدشانسی خواجو یا بدکرداری تاریخ و روزگار علیه او، خلق و خوی خودش و همشهریانش نیز در این گمنامی تاثیر بسیاری داشته است. تصور کنین در حدود ۲۰ بیت مستقیما و نزدیک به ۹۰ بیت با وزن و مفهوم نزدیک از ابیات خواجو در دیوان حافظ دیده می شود اما تا به حال نشنیده ایم که کسی از ادبای کرمانی به آن اعتراضی داشته باشد. عجیب‌تر اینکه برخی از جناب حافظ تشکر می کنند که ابیات خواجو را به پختگی رسانده و مشهور کرده است!در چنین فضایی عجیب نیست که پس از قرنها آرامگاه خواجوی کرمانی در سال ۱۳۱۵ هجری قمری، توسط اداره فرهنگ استان فارس بنا می شود و اسم خواجو متاثر از حافظ احتمالا تا آخر تاریخ خواهد ماند.