به گزارش اشراف-فرزانه ماستری فراهانی:  تاسیس دستگاه‌های حمایتی در جهت یاری رساندن به اقشار ضعیف و دارای مشکل بوده و فلسفه اولیه شکل‌گیری نهاد‌های این چنینی مثل سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی “ره” به عنوان دستگاه حمایتی کمک به بهبود وضعیت جامعه تحت پوشش خود بوده است.

جامعه هدف بهزیستی اقشار مختلفی از عموم مردم کشور مثل سالمندان، افراد دارای معلولیت، زنان سرپرست خانوار، کودکان کار و خیابان، کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست، افراد آسیب دیده و در معرض آسیب موادمخدر و … را شامل می‌شود و هر ساله در تعیین بودجه این سازمان با توجه به جامعه هدف تحت پوشش تصمیم گیری می‌شود.

با افزایش آسیب‌های اجتماعی و به ویژه معضلات خانمانسوز مرتبط با موادمخدر، طی سال‌های اخیر در کشور ما کار نهاد‌های حمایتی از جمله بهزیستی در ساماندهی و اقدامات درمانی و حمایتی از افراد آسیب دیده از معضل اعتیاد دو چندان شده است و بخشی از بودجه هر ساله این نهاد به افرادی که در شرایطی خاص از بیماری اعتیاد رنج می‌برند و نیازمند درمان هستند، اختصاص داده شده است و بهزیستی طی این سال‌ها تاسیس و راه‌اندازی مراکز درمانی مرتبط با اعتیاد را افزایش داده است.

رسیدگی به معلولان نیازمند تحت پوشش که انواع درجه معلولیت را دارا هستند یکی از مهمترین وظایفی است که بر عهده سازمان بهزیستی کشور به عنوان نهاد حمایتی نهاده شده است و هر ساله ردیف بودجه مشخصی به تامین هزینه‌های معلولان تحت پوشش اختصاص داده می‌شود.

علیرضا انجلاسی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور طی روز‌های گذشته مبلغ بودجه پیشنهادی سازمان بهزیستی کشور برای سال آینده را ۱۰۰ هزار میلیارد تومان مطرح کرده است.

**آیا افزایش ۶۵ درصدی بودجه بهزیستی محقق می‌شود؟

در صورت تصویب نهایی بودجه پیشنهادی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور بودجه این سازمان در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال جاری ۶۵ درصد رشد خواهد داشت.

خبر افزایش ۶۵ درصدی بودجه تخصیص داده شده به بهزیستی به نقل از رضا عوض‌پور رئیس امور سلامت و رفاه اجتماعی سازمان برنامه و بودجه در گفتگو با رسانه‌ها مطرح شده است و بخشی از این افزایش شامل مراکز روزانه، شبانه روزی و همچنین خانواده‌هایی می‌شود که فرد معلول را در خانه نگهداری می‌کنند.

مسئله مهم دیگری که باید به طور ویژه به آن توجه شود، موضوع مسکن مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور است که البته با اوضاع سرسام آور مسکن و بالا بودن هزینه‌های درمان و نگهداری معلولان در خانه، خانواده‌های دارای چند معلول باید بیش از سایر مددجو‌ها مورد حمایت واقع شوند.

زمزمه افزایش ۳۸ درصدی مستمری سایر مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور هم در این میان به گوش می‌رسد، ولی هنوز مشخص نیست که این افزایش دقیقا چه رقمی را در بر خواهد گرفت و واریزی نهایی بهزیستی برای مددجویان تحت پوششی که دارد تا چه حد می‌تواند حریف تورم فعلی شده و نیاز‌های زندگی این افراد را تأمین کند.

**حذف ردیف اعتباری قانون معلولان با وجود تخصیص بودجه!

موضوع مهم دیگری که این روز‌ها برخی از رسانه‌های کشور به آن پرداخته‌اند، مسئله حذف ردیف اعتباری قانون معلولان است که مورد انتقاد فعالان حوزه معلولیت قرار گرفته است و هنوز پایخ مشخصی به چرایی این اتفاق داده نشده است.

عدم وجود ردیف بودجه قانون معلولان علاوه بر اینکه احتمال در سختی قرار گرفتن بیشتر معلولان به دلیل مشخص نبودن اعتبار ویژه این گروه گسترده و پرجمعیت مددجوی تحت پوشش را پیش می‌آورد، منجر به عدم شفافیت نوع و میزان خرج‌کرد سازمان بهزیستی برای معلولان خواهد شد و یکی از نقاط ضعف بودجه بندی سال آینده به شمار می‌آید.

یکی دیگر از مواردی که باید به آن پرداخت مسئله افزایش قابل توجه آمار کودکان کار و خیابان در کشور است که مسئولیت نگهداری و سایر امور مرتبط با کودکان بر عهده بهزیستی قرار داده شده و خود مسئولان بهزیستی هم در مصاحبه‌های مختلف با رسانه‌ها به آن اشاره می‌کنند و مدیریت این بخش هم در صورت ادامه وضعیت کنونی و ورود غیرقانونی کودکان کار به کشور، بودجه قابل توجهی را به خود جلب خواهد کرد.

رسیدگی به درمان معتادان متجاهر و کارتن‌خواب‌ها و توجه به بازپروری و توانمندسازی آن‌ها نیز از دیگر مواردی است که بهزیستی به طور مستقیم در این خصوص وظایف مشخصی دارد و باید ردیف بودجه خاصی هم به مدیریت این بخش اختصاص پیدا کند، اما هنوز مسئولان سازمان بهزیستی حرفی در این خصوص نزده‌اند.

**بیش از ۷ میلیون خانوار تحت پوشش بهزیستی هستند

بر اساس اعلام علی‌محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور در حال حاضر بیش از هفت میلیون خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند و این خانواده‌ها به شدت نیازمند دریافت خدمات این سازمان هستند و لازم و ضروری است نسبت به اصلاح ساختار سازمان بهزیستی کشور اقدامات جدی انجام شود.

به گفته مسئولان بهزیستی در حال حاضر نزدیک به ۱۴۰ هزار خانوار در صف انتظار دریافت مستمری سازمان بهزیستی قرار دارند که جزو دهک‌های اول تا سوم هستند و نزدیک به ۴۹۱ هزار نفر را شامل می‌شوند و همچنین ۱۳۶ هزار خانواده در نوبت دریافت حق پرستاری هستند که باید برای تحت پوشش قرار گرفتن این افراد چاره اندیشی شود.

هر چقدر که ماجرای تأمین بودجه و افزایش آن برای سازمان بهزیستی کشور مهم باشد به همان اندازه هم تحت پوشش قرار دادن پشت نوبتی‌ها و رسیدگی به وضعیت آن‌ها مهم و بااهمیت است که باید از طرف مسئولان مربوطه مورد توجه واقع شود و منابع لازم برای ورود پشت نوبتی‌ها به چرخه حمایتی بهزیستی و تحت پوشش قرار دادن آن‌ها باید به ترتیب اولویت عملی شود.

سازمان بهزیستی کشور مجموعه‌ای وسیع با وظایف گسترده و جامعه هدفی با شرایط مختلف و متفاوت است و اختصاص بودجه کافی به این مجموعه پر مخاطب و همچنین وجود شفافیت مالی آن ۲ عامل کاهش فقر و ایجاد برابری در جامعه و همچنین نهادی برای انجام اقدامات مناسب در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی است که همواره از مباحث مورد توجه رهبر معظم انقلاب بوده است.