اشراف – ملیحه عنبری: شب گذشته در برنامه «شب نشینی» شبکه جامجم، علیرضا دلیری معاون توسعه مدیریت و منابع معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و حبیب احمدزاده پژوهشگر حوزه دفاع مقدس به عنوان مهمان در استودیو حضور داشتند.
در بخش اول برنامه دلیری درباره علت ادامه تحصیلش در دوران جنگ گفت: پدرم در تحصیل سختگیر بود. اولین باری که به جبهه رفتم دیدم که رزمندگان در کلاسهای درس ایثارگران شرکت میکردند اما پدرم به من اجازه نمیداد و میگفت باید امتحانات را در مدرسه بدهی و این برای من تلنگری بود و مبنایی شد که بعد از شهادت او علیرغم اینکه مسئولیت ۸ – ۹ خواهر و برادر برعهده داشتم، با انگیزه درس را ادامه دادم. نتیجه کار هم این شد که حالا در خانواده ما ۶ نفر دکتر شدند.
وی تصریح کرد: انگیزه افراد برای ماندن در جبهه شاید برای بچههای امروزی قابل هضم نباشد. ما در آن زمان آدمهای مختلف در جنگ را مقایسه میکردیم و میدیدیم اکثر افراد باهوش و با استعداد جزء شخصیتهای برجسته هستند. یکی از فرماندهان ما از برجستگان تحصیلی و علمی دوران خود بود و حالا هم از لحاظ علمی از جایگاه برجستهای در کشور برخوردار است. یا سردار سلیمانی که از لحاظ هوش و ذکاوت زبانزد خاص و عام بود و هم دوره لیسانس ما بود. استعداد و هوشی که در برنامهریزیهای برون مرزی داشت نشان از هوش زیاد او بود.
معاون توسعه مدیریت و منابع معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بیان کرد: احساس میکنم مردم خیلی نجیب هستند و به آنها دین زیادی دارم. جزء اندک مدیرانی هستم که پلهپله مدارج را طی کردم و علیرغم ایثارگری پرسابقه و فرزند شهید بودن، مدارک تحصیلیام را از دانشگاههای مهم کشور گرفتم. با اینکه در دوران دفاع مقدس و بعد از آن تا جایی که میتوانستم به مردم خدمت کردم و جزء اولین افرادی بودم که معاونت علمی و فناوری را پایهگذاری کردم اما هنوز فکر میکنم فقط ۲۰ درصد دینم را ادا کردهام. مردم ایران در طول انقلاب و دفاع مقدس همیشه در صحنه بودند و هنوز هم در صحنه هستند.
وی درباره حضور خود و پدرش در جبهههای جنگ اظهار داشت: بیشتر در منطقه شلمچه حضور داشتم و مدتی بیسیمچی بودم. در طول حضورم در جبهه دو سه روز با پدرم همرزم بودم. قبل از عملیات «والفجر ۸» در منطقه فاو آموزشهای قبل از والفجر را میدیدیم که پس از آن دوره ما را به مرخصی فرستادند و در همان عملیات پدرم شهید شد.
دلیری درخصوص به کارگیری جوانان در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: شعار ما این است فقط جوانان پای کار و با انگیزه و باهوش که تحقیق سرلوحه کار آنها باشد را برای کار جذب کنیم. به پسرم گفتم جایی در مشاغل دولتی برای تو باز نمیکنم و خودت باید از ایدهات به جایی برسی. حالا او در نقطهای قرار دارد که به من به عنوان مسئول علمی و فناوری، میگوید به روز نیستی و این برای من افتخار است که پسرم به این مرحله رسیده است. جوانان ایرانی میتوانند تحول ایجاد کنند، همه اتفاقات مهم حوزه دانش بنیان از ایده و خلاقیت و توانایی جوانان ایجاد شده است.
وی خبر داد: پیشرفتهایی که پس از شیوع ویروس کرونا در حوزه دانش بنیان کشور ایجاد شد ثابت کرد که هیچ امر بسته، محدود و غیرقابل حلی نداریم. روز اول ۴۰ شرکت دانش بنیان بیشتر نداشتیم ولی حالا این آمار با افزایش چشمگیری مواجه شده است. مجوز صادرات محصولات این شرکتها را هم پیگیری کردیم. ممکن است آن جوانان را کسی در دفتر کارش راه ندهد اما همین جوانان بودند که تحول ایجاد کردند.
معاون توسعه مدیریت و منابع معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصریح کرد: دو سه سال است بستری برای جذب بیزینس و دورکاری ایرانیان مقیم خارج از کشور ایجاد کردهایم که بیش از ۱۷۰۰ ایرانی خارج از کشور و فارغ التحصیل دانشگاههای برتر جهان را جذب کردیم، افرادی که یا به شغل خاصی مشغولاند و یا هیئت علمی دانشگاهی هستند. پیوستن به این لیست نیازمند این است که افراد از طریق سامانه جذب ایرانیان خارج از کشور انتخاب کنند که چگونه میخواهند در کشور خدمات انجام دهند، یعنی میخواهند حضور دائم داشته باشند یا به صورت مجازی از طریق برگزاری دوره آموزشی و مدیریت کسب و کار و… قصد فعالیت در ایران را دارند.
در بخش دوم برنامه حبیب احمدزاده پژوهشگر حوزه دفاع مقدس به عنوان مهمان معرفی شد و در ابتدای صحبتهایش گفت: لب اروند به دنیا آمدم یعنی اگر ۵۰۰ متر آن طرفتر به دنیا میآمدم عراقی محسوب میشدم.
وی تصریح کرد: وقتی بحث میکنند چرا چنین جنگی رخ داده باید از اولین جنگ که در زمان آدم و حوا به وجود آمده جنبههای مختلفی را بررسی کنیم. ما برادر این سمت رودخانه بودیم و صدام برادر آن طرف رودخانه، وقتی کسی به شما ظلم میکند حتی اگر برادرتان باشد سکوت نمیکنید و از حق خودتان دفاع میکنید. صدام تمام خاطرات و خانههای ما را خراب کرده است و همیشه حسرت آن زمانی را میکشم که همه چیز عوض شد. با هر سیاستی حساب کنیم، ما کشوری بودیم که انقلاب کردیم و این انتخاب مردممان بود. صدام همیشه از دوران شاه احساس حقارت میکرد، موقعی که عراق قرارداد ۱۹۸۵ را امضا کرد کردستان عراق درگیر جنگ بود. به خاطر حقارتهایی که صدام در دوران پهلوی تحمل کرده بود به ایران حمله کرد.
پژوهشگر حوزه دفاع مقدس افزود: صدام بعد از انقلاب عقدههای روحی داشت و به دنبال بهانهای میگشت که قرارداد ۱۹۸۵ را پاره کند و بهترین موقعیت برای آن با فاصله کوتاه بعد از انقلاب ایران بود. هر بهانه دیگری هم میتوانست منجر به این حملههای ناجوانمردانه شود، آن هم در شرایطی که ما در ضعیفترین وضعیت خود بودیم. اگر صدام عاقل بود بعد از ۸ سال جنگ ایران به کشور دیگری حمله نمیکرد. او ۹۰۰ میلیارد دلار خسارت به ما وارد کرده و اینکه عربستان میگوید خسارت جنگ را به ایران میدهد همه مسائل گول زنک است؛ در ۸ سال جنگ عراق علیه ایران یکی از سران کشورهای غربی نگفت عراق مهاجم است و استفاده آن کشور از سلاحهای جنگی را محکوم نکرد. همه فقط از عراق حمایت کردند و به او برای تاختن به ایران کمک کردند.
مردم همان مردماند
وی در پاسخ به این سوال که چرا جنگ تحمیلی طولانی شد اظهار کرد: جنگ طول نکشید جنگ را طول دادند. من در موزه صلح جانبازان شیمیایی کار میکردم، روزی نماینده سازمان ملل در تهران به موزه آمد و ماجرایی را تعریف کرد. او میگفت به بهشت زهرا رفته و دیده که مادرانی سر مزار فرزندانشان نشستهاند و با اقتدار با آنها صحبت میکنند. پس از این اتفاق به مادرش نامهای مینویسد با این مضمون که «نمیدانم تو پس از مرگ من چه خواهی کرد، اما مادران این سرزمین بعد از مرگ فرزندانشان اینگونه عملی انجام میدهند.» دو شب بعد ما را به خانهاش دعوت کرد و در آن مراسم از ما پرسید «به نظرتان چرا غرب دیگر به ایران حمله نمیکند؟» هر کس چیزی گفت و او همه را رد کرد و گفت به این خاطر که ایرانیان تنها ملتی در منطقه هستند که برخلاف همه کشورها در جنگ ۸ سالهشان نشان دادند هرکس به خاکشان حمله کند، کاری میکنند که خسارتهای این حمله به سر خود کشور بیاید.
پژوهشگر دفاع مقدس تاکید کرد: باید به دنیا بگوییم در حال حاضر همچنان این روحیه در دل ملت ایران هست و اگر کسی به ما حمله کند به همان شیوه جلویش میایستیم و اگر از این موضع پایین بیاییم همه این هزینههایی که در دفاع مقدس کردهایم را از بین میبریم. نه تنها مملکت خود را از دست میدهیم بلکه سختیهای خانواده شهدا و جانبازان دفاع مقدس را هم ناکام میگذاریم. منطق بسیار زیادی پشت دفاع مقدس ایران وجود دارد.
احمدزاده در خصوص چاپ کتابش درباره دفاع مقدس افزود: برای من که از اول تا آخر جنگ در منطقه بودم هر چیزی در جنگ میتوانست حادثه و سوژه باشد. اگر کسی در ذهنش متوجه حوادث کوچک باشد جنبههای مختلف انسان در موقعیتهای مختلف را میفهمد. همانطور که در فیلمها همه چیز ممکن است رخ دهد، در جبهههای جنگ هم همینطور است. همه زندگی انسان از تولد در بیمارستان زیر آتش تا مرگهای دسته جمعی را در شرایط جنگی میتوان حس کرد و برای دیدههای ریزبین همه چیز در جنگ ایدهای برای نوشتن است.
وی اظهار داشت: کتابم به ۸ زبان ترجمه شده و به عنوان ادبیات نوین خاورمیانه در دانشگاههای خارج از کشور تدریس میشود. همیشه باید مخاطب را در نظر بگیریم اما ما آنچنان به این جنبه توجه نکردهایم. کسی که بگوید جنگ چیز خوبی است مثل آن است که بگوید زلزله چیز خوبی است؛ قطعا گرامیداشت دفاع مقدس گرامیداشت جنگ نیست، بلکه گرامیداشت کسانی است که مردانه جلوی بحران جنگ ایستادهاند. باید بدانیم از دفاع مقدس همین اصل انسان ماندن در موقعیت مهم است.
این پژوهشگر دفاع مقدس درباره نویسندگیاش در فیلم «اتوبوس شب» گفت: داستان اتوبوس شب خیلی ساده است؛ داستان کوتاهی داشتم که پوراحمد داستان را دوست داشت و آن را بسط و گسترش دادیم و به فیلم تبدیل شد. از لحاظ تکنیک فیلم نامهنویسی نباید اطلاعات بالاتر از حد به مخاطب بدهیم بلکه اطلاعات باید از طریق کد القا شود.
احمدزاده تصریح کرد: بعضی ها اشتباهی در دل ما ایرانی ها ایجاد می کنند و می گویند حکومت فلان و بهمان است. در صورتی که حتی امام زمان (عج) هم اگر حکومت تشکیل دهد عدهای با او مخالفاند. اگر رئیسعلی دلواری جلوی انگلیسها ایستاد در آن زمان دولت قاجار ضعیف بود و از او حمایت نمیکرد، اما رئیسعلی ماند و کسی که ماندگار شد دلواری بود و خائنان کشور از بین رفتند. ایران مثل ناموس ماست، آدم مادرش را نمیفروشد. نباید بگوییم چون بسیاری به مسئولیتهای خود عمل نکردهاند ما هم مسئول نیستیم و نسبت به وطنمان بیتفاوت باشیم.
در ایام منتهی به اربعین حسینی بخش ویژه ارتباط مستقیم با حرم امام حسین (ع) به برنامه شب نشینی اضافه شده که امکان زیارت مجازی مزار این امام رئوف را در کربلای معلی برای مخاطبان این برنامه فراهم میکند.
برنامه «شب نشینی» از دوشنبه تا جمعه هر هفته ساعت ۲۳:۳۰ به وقت تهران و ۲۱ به وقت وین بر روی آنتن شبکه جهانی جامجم میرود. محمد سلوکی و عبدالرضا امیراحمدی مجریانی هستند که هر کدام در شبهای مختلف برای مخاطبان فارسی زبان سراسر دنیا «شب نشینی» را اجرا میکنند، تهیهکنندگان این برنامه نیز کاوه امیری جاوید و یوسف بچاری هستند.