به گزارش اشراف- فرزانه ماستری فراهانی: محمدرضا حیدر‌هایی سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفتگو با خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری آنا، اظهار کرد: تعریف کودک کار و موضوع و مقوله آن با کودک خیابانی فرق دارد و کودکانی که به امور کاذبی، چون تکدی‌گری، فال‌فروشی، شیشه پاک‌کردن در سر چهارراه و … می‌پردازند در واقع کودک کار خیابانی هستند.

وی اضافه کرد: کودک کار کودکی است که در کارگاه و یا در جا‌های دیگر کار میکند و در قبال کاری که انجام میدهد دستمزد می‌گیرد و طبق قوانین کار برای کودک ممنوع است و کودک زیر ۱۵ سال نباید کار کند و البته نوجوان هم نباید کار کند و قانون اطفال و ممنوعیت کار آن‌ها را زیر ۱۸ سال میداند.

سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در ادامه تصریح کرد: بر اساس قوانین فعلی کودک بین ۱۵ تا ۱۸ سال می‌تواند کار کند، مشروط بر اینکه در مشاغل سخت و زیانآور از او استفاده نشود و همچنین ساعت کار این گروه سنی ۲ ساعت کمتر از ساعت کار معمول باشد.

حیدر‌هایی خاطرنشان کرد: کودکانی که در خیابان مشاهده می‌کنیم کودکان خیابانی هستند و کار ثابت ندارند و تکدی‌گری می‌کنند و یا کارهایی، چون وزن کِشی، پاک کردن شیشه ماشین‌ها و … انجام می‌دهند و بیشتر آن‌ها اتباع هستند.

وی تاکید کرد: برای ۱۴ هزار کودکی که طی ماه‌های اخیر شناسایی شده‌اند یک سری مراکز آموزشی داریم که از بهزیستی مجوز گرفته و وظیفه این مراکز که غیر دولتی هستند شناسایی و جذب کودکان خیابانی است.

سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور یادآور شد: از مجموع ۱۴ هزار کودک خیابانی شناسایی شده نزدیک به ۸۰ درصد کودکان اتباع بوده که ۵۰ تا ۵۶ درصد آن را کودکان اتباع غیرمجاز که به تازگی وارد کشور شده را شامل می‌شود که با توجه به اتفاقاتی که در افغانستان افتاده است همین چند وقت اخیر وارد کشور شده‌اند.

**چیزی به عنوان جمع‌آوری کودکان کار نداریم

حیدر‌هایی اضافه کرد: ما در سازمان بهزیستی کشور به عنوان یک سازمان اجتماعی و به عنوان دستگاهی که متولی موضوع کودکان بدون توجه به رنگ، نژاد و هویت افراد در کشور است، مجبوریم کودک را صرف کودک بودنش حمایت کنیم و این حمایت‌ها یا در حوزه نگهداری برای کودکانی است که بعد از شناسایی و بازدید متوجه شویم کودک سرپرست موثر ندارد و یا کودک سرپرستی دارد که شرایط نگهداری و سرپرستی کودک را ندارد.

وی تصریح کرد: در حال حاضر چیزی به نام طرح جمع آوری کودکان نداریم و قانون هم جمع آوری را به عهده بهزیستی نگذاشته است و قانون فقط موضوع شناسایی، جذب، حمایت اجتماعی و در صورت لزوم نگهداری کودک را به عنوان وظیفه سازمان بهزیستی کشور تعیین کرده است.

سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: کودکان کار خیابانی توسط مراکز غیردولتی که مجوز فعالیت خود را از بهزیستی گرفته‌اند شناسایی و به مراکز منتقل می‌شوند و پس از اینکه اعتمادش به مراکز فوق جلب شد و خودش خواست گیرنده خدمت از مراکز باشد، کودک را در کنار خانواده میبینیم و به سراغ خانواده می‌رویم و در صورت نیاز مورد حمایت قرار میدهیم.

حیدر‌هایی همچنین یادآور شد: ۹۰ درصد کودکان شناسایی شد‌ه‌ای که در خیابان هستند دارای خانواده بوده و البته شاید خانواده مؤثری برای کودک نبوده و صلاحیت نگهداری از او را نداشته باشند و بخاطر همین عدم صلاحیت کودکان را در مراکز ویژه کودکان خیابانی نگهداری می‌کنیم.

وی تاکید کرد: در حال حاضر ۲۰ مرکز نگهداری از کودکان خیابانی در کل کشور داریم که ۲ مرکز «یاسر» و «بعثت» در تهران واقع شده‌اند و بقیه مراکز در سایر استان‌های کشور قرار دارند و ۶۰ مرکز روزانه برای ارائه خدمات به کودکان کار خیابانی هم فعالیت می‌کنند.

**تشکیل کارگروه ساماندهی کودکان کار در وزارت کشور

سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به چرا کودکان کار و خیابان اتباع غیرمجاز رد مرز نشده و هزینه نگهداری از آن‌ها صرف دیگر مددجویان تحت پوشش بهزیستی نمی‌شود، افزود: مجموع کودکانی که هم اکنون در مراکز نگهداری از کودکان کار خیابانی نگهداری می‌شوند ۶۰۰ کودک در ۲۰ مرکز است و کودکانی که ما در مراکز نگهداری میکنیم کودکانی هستند که پدر و مادر آن‌ها شناسایی نشده‌اند و یا والدینش در دسترس نیستند و نمی‌توان این کودکان را به تنهایی رد مرز کرد.

حیدر‌هایی همچنین گفت: رد مرز کردن کودک به تنهایی غیر قانونی است و کودک یا باید به خانواده رد مرز شود و البته موضوع رد مرز جزو تکالیف بهزیستی نیست و در حال حاضر یک کارگروه در وزارت کشور با حضور همه دستگاه‌های عضو در حوزه کودکان خیابانی مثل صدا و سیما، بهزیستی، اداره اتباع، وزارت بهداشت، بیمه‌ها و … تشکیل شده و دستگاه‌های فوق در جلسات شرکت میکنند.

وی اضافه کرد: با توجه به اتفاقاتی که در حال حاضر در کشور افغانستان افتاده است ظاهرا رد مرز کودکان اتباع غیر مجاز در اولویت برنامه‌های جمهوری اسلامی نیست و با وجود هزینه‌های زیادی که صرف نگهداری از کودکان خیابانی میشود، ما در جایگاه سازمان بهزیستی پیشنهاد رد مرز کردن کودکان کار خیابانی اتباع غیرمجاز را هفته گذشته مطرح کردیم، اما فعلا موضوع رد مرز در دستور کار کمیته‌های کارگروه مسائل اجتماعی نیست و موضوع ساماندهی این کودکان در میان است تا حداقل کمترین آسیب را ببینند و دستگاه‌ها هم به عنوان یک موضوع کاهش آسیب به آن نگاه کند.

سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور یادآور شد: افغانستان در حال حاضر شرایط مناسبی ندارد و اگر بخواهیم کودکان فوق را رد مرز کنیم یا باید به عنوان یک قاچاقچی یا فردی ضد اجتماع برگردد و بخاطر همین فعلا موضوع رد مرز کردن در دستور کار نیست.