
به گزارش اشراف، زهرا سلیمانی: تأثیر تلویزیون بر روند رشد کودکان پیچیده و چند وجهی است. مدیریت هوشمندانه زمان تماشای تلویزیون، انتخاب برنامههای با کیفیت و ایجاد تعادل بین تماشای تلویزیون و سایر فعالیتهای مفید، برای به حداقل رساندن تأثیرات منفی و حداکثر کردن تأثیرات مثبت آن ضروری است. نظارت والدین و تعامل مستقیم با کودک در هنگام تماشای برنامههای تلویزیونی نیز بسیار مهم است.تلویزیون، علیرغم پتانسیل آموزشی محدودی که دارد، میتواند اثرات منفی قابل توجهی بر رشد ذهنی کودکان داشته باشد. این اثرات را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد:
محتوای سریع، پراکنده و پر از محرکهای بصری در تلویزیون، توانایی کودکان در تمرکز بر روی یک موضوع خاص را کاهش میدهد. این امر میتواند منجر به مشکلات در مدرسه و در سایر زمینههای زندگی شود که نیازمند تمرکز طولانی مدت هستند. کودکان به جای توسعه مهارت های توجه پایدار، عادت به جلب توجه کوتاه مدت و سطحی پیدا می کنند.
در حالی که برخی برنامهها میتوانند به توسعه زبان کمک کنند، تماشای بیش از حد تلویزیون، به خصوص در سنین پایین، میتواند با تعاملات مستقیم و گفتگوهای کودک با والدین و اطرافیان رقابت کند و در نتیجه، فرصتهای ضروری برای یادگیری زبان و بهبود مهارتهای ارتباطی را محدود کند. این به ویژه در مورد کودکان نوپا صادق است.
تماشای برنامههای تلویزیونی آماده و از پیش ساخته شده، فضای کمی برای تفکر خلاق، حل مسئله و تفکر انتقادی باقی میگذارد. کودکان به جای اینکه خودشان داستان بسازند، موقعیتها را تجزیه و تحلیل کنند و راهحلها را بیابند، صرفاً به عنوان مصرفکننده محتوای آماده عمل میکنند.
برنامه های تلویزیونی اغلب مشکلات را به راحتی و با سرعت بالا حل می کنند، بدون اینکه به فرآیند تفکر و استدلال کودک فرصت درگیری دهد. این می تواند توانایی کودک در حل مشکلات واقعی و پیچیده زندگی را کاهش دهد.
بیتا جبلی فوق تخصص بیماریهای مغز و اعصاب کودکان در خصوص تماشای برنامههای تلویزیونی باعث تأخیر در تکامل مغزی و اختلالات رفتاری در آنها میشود. گفت: تحقیقات بارها ثابت کرده، کودکانی که در معرض بازیهای کامپیوتری هستند نسبت به سایر کودکان در مدرسه کلمات و اعداد کمتری میشناسند. گاهی این بازیها و یا برنامههای کودک واقعیت تحریف شده را توسط کارتونها و شخصیتهای مجازی القا میکنند که البته همین جایگزینی فانتزی با واقعیت باعث تغییر جهان بینی و دنیای کودک میشود.
حوریه پورعلی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی: اسکرین تایم به کل زمانی گفته می شود که کودک در حال بازی با گوشی موبایل تبلت لپتاب یا تماشای تلویزیون و یا وسایل الکترونیکی مشابه باشد هرچه زمان اسکرین تایم کودک بیشتر باشد وقت کمتری را در تعامل با دیگران و محیط اطراف خود سپری می کند و تجربیات اجتماعی او کاهش می یابددر حالی که کودکان در اثر تجربه هایی که در موقعیت های مختلف کسب می کنند افزایش حس توانمندی و بدنبال آن افزایش عزت نفس را خواهند داشت. در کودکان یک ساله ای که بیش از یک ساعت اسکرین تایم داشتند در دوسالگی احتمال تاخیر در رشد مهارت های اجتماعی و توانایی های شناختی حل مساله ۵ برابر بیشتر از کودکان با اسکرین تایم کمتر است.حتی احتمال بروز افسردگی اضطراب نیز برای این کودکان در بزرگسالی و سنین دبستان هم هست.