اشراف – شاهرخ صالحی کرهرودی: همه افراد در برهه‌هایی از زندگی خود با مشکلات و بحران‌هایی رو به رو می شوند که این بحران‌ها می‌تواند مسیر زندگی و آینده شخص را تحت تاثیر قرار دهد؛ گاهی آنقدر این بحران‌ها شدید است که می‌تواند شخص را به بیراهه‌هایی بکشاند که درآمدن از دشوار به نظر می‌رسد. در چنین مواقعی، موضوع بهداشت روان بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد.

اولویت داشتن پیشگیری از بیماری‌های روان

بهداشت روان بخشی از نظام مراقبت سلامت و بهداشت اولیه برای هر فردی محسوب می‌شود. در بهداشت روان به موضوع سلامت روان پرداخته می‌شود و در این فرآیند، سه مرحله مهم مورد توجه است؛ در مرحله اول، تلاش برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های روان است که در این مرحله، ارائه آموزش‌های صحیح به جامعه و تشویق جامعه به داشتن زندگی سالم می‌توان نقش موثری در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های روان داشته باشد. در مرحله دوم، شناسایی به موقع بیماری و درمان به موقع در دستور کار قرار دارد که در این مرحله، با مشارکت خود شخص و مراجعه به موقع به رواشناسان و مشاوران این مهم تحقق می‌یابد. در مرحله سوم، موضوع کمک به بیماران مزمن روانی، مراقبت و بهبود این افراد در دستور کار است که روش‌های متفاوتی برای درمان اختلالات روانی وجود دارد که از مهمترین های آنها دارو درمانی و روان درمانی فردی یا گروهی است.

دکتر ارسلان احمدی، مسوول گروه روانشناسی مرکز آموزشی درمانی روانپزشکی رازی با تاکید بر لزوم پیشیگیری از بیماری‌های روان در جامعه معتقد است: داشتن الگوی زندگی سالم و با کیفیت می‌تواند موجب تضمین تامین سلامت روان افراد باشد که از آن میان می‌توان داشتن خواب منظم، استفاده صحیح از فضای مجازی، مصرف غذای سالم، انجام حرکات ورزشی و تقویت ارزش‌ها و باورهای معنوی و فرهنگی را ذکر کرد. نهادینه شدن ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی در شخص می‌تواند کمک شایانی برای مشخص کردن مسیر زندگی او داشته باشد. مهارت پذیرش و قبول شرایط درونی توسط فرد و قضاوت نکردن در مورد دیگران در تامین سلامت روان موثر است. افراد باید با کسب مهارت‌های لازم زندگی، ناکامی‌ها را تحمل و استرس‌ها و فشارهای زندگی را مدیریت و احساسات خود را به شیوه صحیح  ابراز کنند.  افراد باید از پرداختن به افکار منفی پرهیز نمایند تا سلامت روان در معرض خطر قرار نگیرد.

لزوم مراجعه به مشاور و روانشناس

واقعیت این است که مواجه شدن با بحران‌ها و اختلالات روحی نظیر اختلال افسردگی، اختلال وسواس، اختلال اضطراب، اختلال شخصیت و… نیاز اکید به استفاده از درمان‌های روانشناسی دارد. این اختلالات تحت تأثیر شرایطی برای افراد ایجاد می‌شود و هر یک دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که باید توسط روانشناس تشخیص و ارزیابی شوند تا بتوان آن را درمان کرد .نصیحت اطرافیان، پیشنهادت خانواده و مطالعه کتاب‌های درمانی هیچ یک به اندازه مراجعه به روانشناس تخصصی سودآور و کارآمد نیست. زمانی که افراد دچار یکی از انواع اختلالات روانی می‌شوند؛ یکی از شایع‌ترین واکنش‌های آنها انکار است. این افراد به دلیل نگاه غلط جامعه نسبت به روانشناسان و درمان‌های روانشناسی تصور می‌کنند خود به تنهایی می‌توانند مشکلات خود را رفع کنند و یا خود درمانی انجام دهند، اما متأسفانه بر خی از این افراد با حرکت در مسیر اشتباه باعث افزایش یافتن تأثیرات اختلال خود شده و شرایط را برای خود سخت تر می‌کنند.

در کشور ما هنوز مراجعه به مشاوران و روانشناسان به امر رایجی بین مردم بدل نشده است؛ بخشی ازاین مشکل، ناشی از عدم پوشش بیمه‌ای و گران بودن خدمات مشاوره و روانشناسی است که باعث می‌شود اشخاص تمایل چندانی به آن نداشته باشند و بخشی دیگر نیز به فرهنگ عمومی باز می‌گردد که اشخاص مراجعه به روانشناس یا مشاوره را بد و ناروا جلوه می‌دهند و از بیان آن در جامعه ابا دارند. این در حالی است که در بسیاری از کشورها، اشخاص علاوه بر مشاوران شخصی، در حوزه شغلی و اجتماعی خود نیز دارای مشاوران و روانشناسان تخصصی هستند که به صورت دوره‌ای به آنها مراجعه و از خدمات آنها بهره می‌برند.