اشراف، شاهرخ صالحی کرهرودی: سیل در شمال و جنوب کشور، فرصت خوبی برای نقد و بازنگری در سیاست‌ها و رفتارهای موجود را فراهم کرده است. قطع بی‌رویه درختان، عدم کارشناسی در ساخت و جانمایی سدها، لایروبی نکردن مسیل‌ها و رودخانه‌ها، ساخت و سازها غیراصولی در حریم و بستر رودخانه‌ها و عدم آینده نگری در اجرای طرح‌ها بخشی از مشکلاتی بودند که در دهه‌های گذشته به آنها بی‌توجهی شده بود اما سیل اخیر، همانطور که همه چیز را شست و با خود برد، پرده از این مشکلات زیربنایی نیز برداشت و چهره جدیدی از این اشکالات را نمایان کرد. هرچند که سیل اخیر، حواشی سیاسی و برخی بی‌اخلاقی‌هایی را هم با خود به همراه داشت و فرصتی برای برخی سلبریتی‌ها و افراد کارشناس نما را ایجاد ایجاد کرد تا از آب گل‌آلود سیل، برای خود ماهی بگیرند.

در شرایطی که بسیاری از مردم به واسطه سیل با خسارت‌های زیادی روبرو شده و جای خالی مدیران اجرایی برای کمک به مردم بیش از پیش احساس می‌شد، برخی سلبریتی‌ها با طرح مسائل حاشیه‌ای مثل چرا هزینه هیات‌های مذهبی صرف کمک به سیل‌زدگان نمی‌شود یا چرا هزینه حج تمتع برای سیل خرج نمی‌شود، به شبهه اندازی در این موضوع پرداختند. البته این شبهه‌ها در حالی است که بسیاری از افراد بسیجی و دانشگاهی متعهد در قالب گروه‌های جهادی از تعطیلات نوروزی خودشان زدند و به یاری سیل‌زدگان شتافتند. موکب‌های اربعین هم با برپایی موکب در خوزستان، قرار شد تا یک ماه آینده به سیل زدگان خوزستان و لرستان کمک رسانی کنند. سلبریتی‌هایی که این کمک‌ها را نادیده گرفته بودند، بدون توجه به مصائب مردم در تعطیلات نوروز به خوش‌گذرانی مشغول بودند و کمتر سلبریتی در این ایام به مناطق سیل زده سری زد یا برای کمک به کاهش آلام مردم به اقدام پرداخت.

اما روی دیگر سکه سیل، موضوع تذکر و همدلی مردم است؛ سیل یک بلای طبیعی و امتحان الهی است. خداوند بندگانش را در بلایا و مصیبت‌ها امتحان می‌کند و به بندگانش هم تذکر داده است که ابتدا بر بلایا صبر کنند و سپس در مصیبت‌ها همواره بیاد داشته باشند که ما از خدا هستیم و بازگشتمان هم به سوی خداست. (آیات ۱۵۵ و ۱۵۶ سوره مبارکه بقره)

این امتحان الهی از چند جهت می‌تواند مورد توجه قرار گیرد؛ اولین موضوع، همدلی بین مردم است. انفاق، کمک به هم‌نوع و مجاهدت در راه خدا برای خدمت‌رسانی به سیل زدگان از فرصت‌هایی است که توفیق آن کمتر برای مردم حاصل می‌شود و سیل این موقعیت را ایجاد کرده است تا ۸۰ میلیون نفر از جمعیت کشور به یاری حدود یک میلیون نفری بشتابند که از سیل متاثر شده و حادثه دیده‌اند. بدون شک، وقتی نسبت بین آسیب‌دیدگان به مردم عادی، ۸۰ به یک است، کوچکترین کمکی از سوی آحاد ملت می‌تواند کمک بزرگی به این آسیب‌دیدگان باشد.

دومین موضوع، بحث صبر و شکیبایی مردم سیل زده بر این مصیبت بزرگ است؛ خدا بارها و بارها در قرآن کریم فرموده است که بندگانش را با مال، جان و فرزند آزمایش می‌کند و سیل اخیر نیز که باعث لطمات جانی و مالی به مردم شده است، هم از این سنت الهی خارج نیست. صبر بر این مصیبت، زمینه نعمت‌های بعدی را فراهم می‌کند و سیل اخیر، بعد از فرونشست، یک زمینه خوب را برای رشد کشاورزی و بهبود منابع آبی فراهم می‌کند. بلای سیل، نعمتی هم در پس خود دارد که با صبر بر این مصیبت می‌توان به آن اندیشید و از آن بهره برد.

نکته سوم اما بحث آمادگی و پیشگیری از بلایای بعدی است. احیای جنگل‌ها، لایروبی مسیل‌ها، آزادسازی حریم و بستر رودخانه‌ها و بازنگری در ساخت سیل‌بندها و سدها باید به سرعت در دستور کار مجلس و دولت قرار گیرد. مجلس باید با تمهید و تصویب بودجه مورد نیاز و دولت با اجرای پروژه‌ها، کار را به پیش ببرند. چه ایران وارد دوره تر سالی شده باشد و چه به واسطه تغییرات اقلیمی بارش‌ها ادامه داشته باشد، باید به فکر حوادث بعدی بود و فردا برای کار دیر است.