به گزارش اشراف – سیده مهدیه قرشی: با گذشت شش ماه از انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور امریکا دولت او بیشتر به انتقادهای مطرح شده در مبارزات انتخاباتی پرداخته و همین امر منجر به رکود در سایر برنامه‌های دولت شده است. در این میان دولت ترامپ با دو تحول متمایز در قبال چین و منطقه شرق آسیا نسبت به گذشته روبرو بوده است. اول، بر خلاف انتظارات اولیه، ترامپ سیاست‌های باراک اوباما در این زمینه را نادیده گرفته است و از سیاست چندجانبه‌گرایی در جهت نفوذ کمتر بهره گرفته و نسبت به اوباما توجه کمتری به حقوق بشر دارد.

دوم، اولویت‌بندی دولت ترامپ در مورد مساله هسته‌ای کره شمالی است که اقدامات منطقه‌ای دیگر خود از جمله تقویت روابط‌اش با ژاپن و کره جنوبی و تلاش‌های محدود آنها در دریای جنوب چین و روابط اقتصادی ایالات متحده-چین را منوط به حل این مساله کرده است. با این حال، در هفته‌های اخیر، دولت ترامپ رویکرد خود را تغییر داده و در ارتباطات خود با چین بسیار محکم‌تر ظاهر شده است. اگرچه ممکن است در این راستا ترامپ وجود یک جنگ تجاری میان چین و آمریكا را لمس كند و شاید درصدد باشد که چین را در شبه جزیره كره یا در دریای آسیا برانگیزاند، اما با این حال، وقوع جنگ “ارزش‌ها” بین دولت ترامپ و پکن هنوز بسیار بعید به نظر می‌رسد.

وعده‌های تبلیغاتی و واقعیات کنونی
از زمان انتخابات، بحث‌های بسیار زیادی در مورد این موضوع که ریاست جمهوری ترامپ اساسا یک اعتراض به شمار می رود؟ به وجود آمده است. در همین راستا اندیشکده (بین‌المللی مطالعات استراتژیک)۲ به طرح این مساله پرداخت که پیروزی ترامپ اعلامی بر پایان امریکا به عنوان قدرت غالب اقیانوس آرام است.

این دیدگاه در طول مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری شکل گرفت، زمانی که ترامپ خود را به عنوان یک نئوایزولیشنیسم۳ یا “امریکایی ملی‌گرای اولیه” معرفی کرد تا از آن طریق ضمن جلوگیری از اقدامات اجرایی خارجی پرهزینه و کاهش تعهدات بین‌المللی ملکی، متحدان خود را مجبور به تحمل بار بیشتر دفاعی کند.

با این حال در ماه‌های پس از پیروزی ترامپ، به نظر می‌رسد حامیان و مخالفان او در این زمینه که ترامپ دستورالعمل لیبرالی پس از جنگ را دوباره تدوین کرده و شاید حتی درصدد رد مفهوم امپراطور امریکایی بوده است، هم نظر شده‌اند.

پیشنهاد کاهش هزینه‌های وزارت امور خارجه و کمک‌های خارجی از طرف دولت ترامپ و اعلام خروج او از قرارداد اقلیمی پاریس و همچنین بی‌اعتنایی به قوانین بین‌المللی حقوق بشر از اقدامات او در این زمینه بوده است.

با این حال منتقدان ترامپ از اختصاص منابع بالقوه برای تامین اولويت‌هاي داخلي در این کشور قدرداني کرده و پيش‌بيني مي‌کنند که امریکا به طور تدریجی از غرب اقیانوس آرام عقب نشینی کرده و هژمونی منطقه‌ای را به چین خواهد سپرد.

این در حالی است که برخلاف این پیش بینی شواهد نشان می‌دهد تمایل ترامپ برای به چالش کشیدن چین ممکن است در واقع موجب حضور گسترده آمریكا در این منطقه باشد. در واقع نه تنها ترامپ وعده داده بود که اقدامات تجاری پکن را انجام دهد، بلکه دولت او به دنبال تقویت اتحادهای اقیانوس آرام است. به طوری که پیشتر پیشنهاد افزایش بودجه نظامی و گسترش نیروی دریایی را از ۲۷۲ کشتی عملیاتی به ۳۵۰ کشتی داده بود. این مساله در حالی مطرح شده بود که حتی بزرگ شدن نیروی دریایی در مقیاس کوچکتر در بودجه پیشنهادی سال مالی ۲۰۱۸ هم می‌تواند زمینه پیش‌بینی دستیابی به قدرت بیشتر در اقیانوس آرام را فراهم کند. به طور خلاصه، اگرچه ممکن است ترامپ منافع استثمارگری آمریکا را رد کند، اما در عین حال پیشنهاد تشکیل یک نوع ارتش نظامی را می‌دهد.

به همین دلیل تضاد بین سخنرانی‌های تبلیغاتی ترامپ و اقدامات ریاست جمهوری او لایه دیگری از سردرگمی را در این باره اضافه کرده است.
ترامپ در دوره نامزدی ریاست جمهوری در برنامه انتخابی‌اش با رویکردی اقتصادی، ملی و پوپولیستی عمدتا برنامه‌ای واقع گرایانه ارائه داد که بیشتر از امنیت بر اقتصاد تأکید داشت. او نشان داد که سیاست خارجی از عمق کمی برخوردار است و بدین ترتیب چشم‌انداز روشن سیاست آسیا را نادیده گرفت. منابع منطقه‌ای او به ندرت از تجارت فراتر رفته و چشم‌انداز امنیتی او تنها شامل چند اظهارنظر درباره کره شمالی و ساختمان جزیره چین بوده است. با این حال چین یک هدف منسجم از سیاست‌های ترامپ در حوزه سیاست خارجی است. او قول داد که در تجارت و مساله ارز پکن را به چالش بکشد و اعلام کرد که ژاپن و کره جنوبی برای دفاع از خود هزینه بیشتری خواهند پرداخت، حتی اگر این حرف به این معنی باشد که ممکن است آنها سلاح‌های هسته‌ای خود را توسعه دهند.

منابع:
۱. نشنال اینترست، جو رنوآرد، سوم اگوست ۲۰۱۷برابر با ۱۲ امرداد ۱۳۹۶

۲. http://www.bbc.com/news/world-asia-37946719

۳. احیای انزواطلبی ناشی از افزایش روحیه ضد شوروی و ضدآمریکایی و عدم تمایل به دخالت ملت در تعهدات سیاسی و نظامی و … در خارج از کشور.